Da država ne postoji samo iz potrebe građana, barem jednog manjeg dijela koji se nalazi na njenom rubu, pokazuje primjer Tutina, općine u kojoj su građani zbog nedostupnosti nekih državnih organa uskraćeni za određena prava.

Pored toga što je geografski Tutin je i administrativno na rubu države.

Skupština opštine Tutin je na sjednici krajem 2018. godine donijela zaključak kojim traži od nadležnih organa Republike Srbije da se u taj grade vrate sjedišta, Osnovnog i Prekršajnog suda i Osnovnog javnog tužilaštva, Ekspoziture Poreske uprave kao i u Ekspoziture banke Poštanske štedionice AD Beograd. Nešto ranije je upućen zahtjev prema centralnim vlastima za promjenu sjedišta šumskog gazdinstva „Šumarstvo Raška “ iz Raške u Tutin.

Lokalni parlament Tutina je ovlastio predsjednika općine da formira tim koji će raditi na realizaciji ovog zaključka.

Ovaj problem je došao do izražaja prije devet godina kada je počela sa primjenom reforma pravosuđa u Republici Srbiji.

Prema Zakonu o sjedištima i područjima sudova i Javnih tužilaštava formiran je Prekršajni sud u Novom Pazaru za grad Novi Pazar i teritoriju općine Tutin sa odjeljenjem u Tutinu, a sjedište suda je u Novom Pazaru. Takođe, formiran je Osnovni sud sa sjedištem u Novom Pazaru , a u okviru njega Sudska jedinica u Tutinu. U Tutinu je ukinuto i Opštinsko javno tužilaštvo i određeno je sjedište toga tužilaštva u Novom Pazaru, koje pokriva i teritoriju općine Tutin.

Na problem svojih građana ukazivao je i, u saobraćajnom udesu tragično stradali, predsjednik tutinske općine rahmetli Šemsudin Kučević. On se u više navrata, tokom 2013-2014.godine, a i tri mjeseca prije pogibije 2017. godine, pismeno ili preko poslanika sa ovog područja, obraćao Skupštini Republike Srbije, Vladi Republike Srbije, nadležnom ministarstvu i drugim organima. Do današnjeg dana nisu dobijene nikakve povratne informacije.

Iz lokalne samouprave Tutina smatraju da se zbog potreba građana opravdano postavlja zahtjev za formiranje samostalnog Prekršajnog suda u Tutinu za područje opštine Tutin, za formiranje Osnovnog suda sa sjedištem u Tutinu i Javnog tušilaštva za opštinu Tutin.

Kako je rečeno za SNews argumenti za opravnost postojanja samostalnih sudova, kao i za Javno tužilaštvo na teritoriji opštine Tutin, su što postoji dovoljan broj predmeta za rad tih sudova i za potrebnu opterećenost svakog sudije pojedinačno sa potrebnim brojem predmeta, tako da ovi sudovi mogu samostalno da funkcionišu, a da ne budu sudske jedinice ili odjeljenje nekog drugog suda. Takođe, sudovi su opremljeni sa sudskom zgradom i drugom potrebnom opremom za samostalno funkcionisanje i to sa postojećim kadrovima i vansudskim osobljem bez potrebe za povećanjem broja radnika. U obrazloženju zahtjeva se navodi da određeni broj sudija i drugih radnika svakodnevno ili nekoliko dana nedjeljno putuje do Novog Pazara i nazad, putovanje je veoma otežano zbog udaljenosti i zbog veoma lošeg puta na toj relaciji, a što sve to povećava i troškove vezane za prevoz do posla i nazad.

– Zbog sudskog uvjerenja i do 160 kilometara putovanja

Neračunajući izgubljeno vrijeme i putne troškove mještani rubnih sela tutinske općine su za jedan sudski spis, obavezu ili neki posao, prinuđeni da putuju i do 80 kilomtera (u jednom pravcu) do Novog Pazara.

Načelnik općinske uprave Tutina Adnan Šehović objašnjavajući poziciju i prenoseći pritužbe građana ukazuje da se u praksi pokazalo kao loše rješenje sadašnje organizacije pravosuđa jer je, kako ističe, otežana je komunikacija između sjedišta suda i odeljenja odnosno sudske jedinice.

Načelnik općinske uprave Tutina Adnan Šehović

“Prije svega velika udaljenost velika i to za 35 kilometara u jednom pravcu, a put koji povezuje Novi Pazar i Tutin je u najgorem mogućem stanju što je poznato užoj i široj javnosti Srbije. Svi zahtjevi, tužbeni zahtjevi i sva pismena koja se odnose na Odjeljenje, odnosno na Sudsku jedinicu u Tutinu zavode se najprije u sjedištu suda u Novom Pazaru a zatim se fizički moraju dostaviti Odjeljenju – sudskoj jedinici u Tutinu. Takođe, sve urađene odluke i druga pismena u odjeljenju- sudskoj jedinici u Tutinu moraju se fizički dostaviti radi razvođenja u glavni upisnik u sjedištu suda, a sve je to velika oblast da bi se dostava vršila preko redovne pošte”, pojašnjava Šehović.

U daljem pojašnjenju predstavnici tutinske općine ističu da posebno nastaju problemi kada se ukaže potreba da se u određenim predmetima postupa odmah u tzv. skraćenom postupku u smislu člana 294. Zakona o prekšajima jer svaki taj predmet treba odmah zavesti najprije u glavni upisnik u sjedšte suda u Novom Pazaru.

“Sve je veći broj takvih predmeta gdje se mora odmah postupati jer opština Tutin graniči sa Crnom Gorom i na njenoj teritoriji nalazi se granični prijelaz „Špiljani“. Zbog otežane komunikacije i obaveznog administriranja izgubi se mnogo u vremenu pa zbog toga tzv. skraćeni postupak često izgubi smisao brzog postupanja i rešavanja predmeta u smislu člana 294. Zakona o prekršajima”, stoji u zahtjevu Općtine Tutin prema centralnim vlastima u Beogradu.

– Tutin kao obična veća mjesna zajedica – centralizacija čist promašaj

Slavko Bojević iz mjesta Mojstir negoduje zbog ovakvog odnosa državnih organa i navodi primjer da je za uvjerenje o nekažnjivosti za svog sina morao da putuje za Novi Pazar. Dodaje i da je čuo da će i službu za Katastar nepokrtenosti uskoro da prebace iz Tutina u Novi Pazar.

“Ovi ljudi se bave pretežno šumom. Za jednu doznaku i posedovni list treba ti da izvadiš deset papira i na kraju moraš ići u Pazar da vadiš. Totalno smo diskriminisani, mi smo ti jedna obična veća mesna zajednica”, poručuje on uz zahtjev da se državni organi vrate u Tutin.
Dodaje i da su Tutinci uvijeka imali taj problem i da im je uvijek “od Novog Pazara pa na ovamo davato na kašičicu”.

Slavko Bojević iz Mojstira: Totalno smo diskriminisani!

“To neko iz političkih razloga radi. Da li ovi vođe partija iz Pazara, ne znam. Ne ide to za Kragujevac, u Pazar se to sliva”, konstatuje on

“To nije dobro, zašto da idemo u druge gradove. To može ovde da se obavlja. To je čisti promašaj i šteta za ovaj narod”, pita se poručuje Fadil Hamzagić, jedan od starosjedelaca Tutina.

On, na osnovu porodičnog iskustva, podsjeća da se taj način centralizacije državne administracije nije pokazao kao dobar ni poslije Drugog svjetskog rata, kada je za Novi Pazar, Sjenicu i Tutin sve bilo prebačeno u Novi Pazar.

“To se ni tada nije dobro pokazalo i sve se vratilo u Tutin. To je čist promašaj”, istakao je Fadil i dodao da je njegov otac Hamza Hamzagić bio načelnik finansijskih službi za Novi Pazar, Sjenicu i Tutin.

Fadil Hamzagić: Zašto da idemo u druge gradove po uvjerenja i papire?

Ekspozitura Poštanske štedionice AD Beograd uTutinu je otvorena 01. novembra 2016. godine, a prestala je sa radom dana, 16. novembra 2018. godine. Prema zvaničnim podacima banka je ostvarila solidan rezultat sa oko 1000 otvorenih računa fizičkih lica i preko 160 računa pravnih lica.

Podsjećamo da je Poštanska štedionica državna banka i kao takva jedina se bavi isplatom budžetskih uplata čime, zatvaranje te ekspoziture, najviše pogađa upravo te kategorije. Na teritoriji općine Tutin dječji dodatak prima 4.138, roditeljski dodatak 660, socijalnu pomoć 800 i naknadu sa tržišta rada 322 lica, pa su ova lica prinuđena da idu u Novi Pazar da podižu primanja, jer je tu najbliža ekspozitura ove banke.

Ekspozitura Poreske uprave ukinuta je u Tutinu 2017. godine i od tada postoji samo Odsjek koji ima tri zaposlena. Broj poreskih obveznika zaključno sa 2018/2019 godinom bio je preko 10.000 , što govori da je postojeći broj radnika i ovakva organizacija ne zadovoljava potrebe građana.

Na sjednici Skupštine općine Tutin prije dva mjeseca odbornici su jednoglasno donijeli odluku o podnošenju zahtjeva nadležnim institucijama za promjenu sjedišta šumskog gazdinstva „Šumarstvo Raška “ iz Raške u Tutin, smatrajući da za to ne postoje nikakve zakonske smetnje.

Općina Tutin, po površini je jedna većih opština u Republici Srbiji i prostire se po površini od 741 kvadratni kilometar.

Opština prema posljednjem popisu stanovništva broji 36.166 stanovnika i u pitanju je opština mješovitog nacionalnog sastava, uglavnom Bošnjaka i jednocifrenim procentom Srba i drugih.

Pored grada i prigradskih naselja opština ima 98 naseljenih mesta, sela i zaseoka.

Brdsko- planinsko područje sa surovom klimom, nadmorska visina od 870 metara u centru grada Tutina pa do 2.154 metra do najudaljenije visinske tačke.

Zbog razuđenosti tutinskih sela i postojeće dostupnosti državne administracije građani iz određenog broja mjesta su prinuđeni da putuju oko 160 kilometara (u oba pravca) kako bi od suda u Novom Pazaru pribavili sudsko uvjerenje da nije kažnjavan.

Uz sve to treba uzeti u obzir da je putna i saobraćajna mreža u tutinskoj općini najgora u cijeloj Srbiji, seoski putevi su makadamski i samo do nekih centara mjesnih zajednica autobus saobraća jednom dnevno. U zimskom periodu, zbog loših klimatskih uslova, do tih sela uopće nema javnog prevoza . Mnoga planinska sela u zimskom periodu su nepristupačna.

Općina Tutin se nalazi na jugozapadu Republike Srbije i graniči preko općina Rožaje, Berane i Bijelo Polje sa Crnom Gorom, kao i Kosovom preko općina Zubin Potok, Istok i Peć.

Izvor: https://www.snews.rs/tutin-potrebe-gradjana-ispred-centralizacije-drzave/